Wat is kerkbeheer?
De kerk is de gemeenschap van gelovigen die op de een of andere manier gehoor geven aan de roepstem van Jezus, de Heer van de kerk. Ondertussen is de kerk ook gewoon een organisatie die gerund moet worden. In de Protestantse Kerk heeft elke zelfstandige gemeente een college van kerkrentmeesters dat de financiële en facilitaire zaken behartigt.
Het zakelijke bestuur dus, de beheerskant van de kerk. Dat doet het college in samenspraak met de kerkenraad die het integrale kerkbestuur vormt en eindverantwoordelijk is voor het geheel, inhoud én organisatie. De taken en bevoegdheden van het college van kerkrentmeesters bewegen zich op het terrein van het werkgeverschap, het gebouwenbeheer, de geldwerving, het financieel beheer en diverse kleinere onderdelen, zoals de zorg voor het archief. Deze taken staan genoemd in ordinantie 11 van de kerkorde. Deze vindt u hier
Kerkrentmeesters in de kerk
Is dat kerkbeheer een apart bedrijf in de kerk? Ja en nee. Aan de ene kant is het een eigen kant aan het kerk-zijn die door kerkrentmeesters wordt behartigd. Je hebt mensen nodig die daar zicht op hebben, anders zou het niet in een apart college zijn ondergebracht. Ook de diaconie kent een eigen insteek. Tegelijk zijn er ook kerkrentmeesters ambtsdrager, en wel ouderling: de ouderling-kerkrentmeester. Daarmee zijn zij lid van de kerkenraad. Dat is binnen onze gemeente ook zo geregeld. In de kerkenraad komen de verschillende perspectieven via diverse ambten binnen de protestantse traditie samen: dat van predikanten, ouderling, diaken en ouderling-kerkrentmeester. Zij maken samen beleid ten behoeve van de gemeente.
Verbinding met andere onderdelen
Beleid en beheer hebben altijd met elkaar te maken. Wat kan er en wat zou er moeten? Dat zijn vragen die nooit los van elkaar staan. Als ouderling heeft de ouderling-kerkrentmeester de taak om verbinding te maken met de andere onderwerpen van het kerk-zijn. Je zit er niet voor spek en bonen bij als pastoraat, prediking of diaconaat ter sprake komen. Want overal gaat het om de vraag: welke gaven zijn er in de gemeente, welke middelen kunnen we verzamelen (zowel in tijd en inzet van mensen als in geld) en waar zetten we die dan voor in? Welke prioriteiten stellen we samen? Hoe zien we de nabije toekomst?
Wat wordt er van onze gemeente gevraagd in de omgeving waarin we kerk zijn? Hoe doen we dat in aansluiting op de historie, de kleur en de achtergrond van onze gemeente? Omgekeerd mogen de anderen de kerkrentmeesters bevragen. Hoe zit het met het geld, de offerbereidheid, de gebouwen en de verplichtingen van de gemeente? Zo zet je samen creatief en solidair lijnen uit voor een manier van kerk-zijn die past en gewenst is, en die de komende jaren kan worden voortgezet of zelfs uitgebouwd.
Uitvoerende taken van de kerkrentmeesters
Ondertussen hebben de kerkrentmeesters specifieke taken te vervullen. Daar komt – zo lijkt het – steeds meer bij kijken, in grote en in kleine gemeenten. Je kunt de wereld van de kerkelijke gemeenten vergelijken met het MKB (midden- en kleinbedrijf): relatief kleine ondernemingen die zich geen grote stafdiensten kunnen veroorloven. Tegelijk kom je in de loop van de tijd wel met van alles in aanraking.
Zo is het ook in de kerk. Er is meer en meer regelgeving vanuit de landelijke kerk en vanuit de overheid. De regels vanuit de kerk vinden vaak hun oorsprong in overheidsregels (denk aan de ANBI-vereisten). Die regels hebben allemaal best een begrijpelijke achtergrond. Maar de manier waarop ze worden opgelegd en uitgevoerd, is lang niet altijd aangenaam voor een kleine organisatie die veelal met vrijwilligers werkt. Fiscale ontwikkelingen, werkgeverschap, zaken rond de ARBO en veiligheid, aansprakelijkheid, privacywetgeving, bestuurlijke transparantie (denk aan UBO), auteursrechten, aansprakelijkheid, cyberrisico’s, financiële transparantie, bouwtechnische kennis, vrijwilligersbeleid, monumentenbeleid,
vermogensbeheer, geldwerving. Het is te veel om op te noemen.
Ouderling-kerkrentmeesters vanaf 2024:
Voorzitter: Johan de Boer
Secretaris: Peter Schepers
Penningmeester: Jessica Slaat
Johan Gerritsen
Wim Runhart
Heeft u vragen of opmerkingen?
Weet ons dan gerust te vinden via: kerkrentmeesters@hervormdwesterhaar.nl
of via de secretaris, telefoonnummer: 0629372548.